Những sai lầm cần tránh khi “nhờ vả” người khác

Việc nhờ vả có thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào những gì bạn nói và làm. Nếu không khéo léo, những lời bạn nói ra rất dễ khiến bạn bị “hớ”. Sau đây là 4 sai lầm phổ biến cân tránh khi nhờ vả người khác. Những sai lầm này khiến mọi người khó có được sự giúp đỡ, thậm chí còn làm các mối quan hệ trở nên khó xử.

1. Nhấn mạnh rằng đối phương sẽ cảm thấy vui vẻ nếu giúp đỡ bạn

Sai lầm đầu tiên khi nhờ vả người khác đó là cố thuyết phục ai đó rằng việc giúp đỡ bạn là có lợi ích đối với họ.

“Cậu sẽ không thiệt đâu! Vui lắm đấy!”  hay “Lúc nào đó cậu có thể giúp tôi sơn lại phòng không? Rồi tụi mình sẽ cùng ăn uống và trò chuyện! Chỉ có tụi mình mà thôi!” là những ví dụ thường gặp về kiểu nhờ vả này.

Chúng ta vẫn hay nói rằng giúp đỡ người khác có thể đem lại niềm vui. Dù đúng là như vậy nhưng việc bạn nhấn mạnh như thế có thể làm đối phương không thoải mái. Thứ nhất, người ta sẽ cảm thấy bạn đang điều khiển họ và họ đang không có quyền tự chủ. Thứ hai, bạn không nên định hướng cảm xúc của người khác, cảm xúc của họ hãy để họ tự quyết định.

Bạn có thể chỉ ra những lợi ích đối phương có thể nhận lại khi giúp đỡ bạn nếu bạn đủ tinh tế. Nếu không bạn sẽ trở thành kẻ ban ơn trong mắt đối phương. Tránh thêm trộn những lý do vị kỷ, vị tha bởi điều này sẽ khiến họ nhận ra ý định muốn thao túng của bạn.

2. Nói về sự giúp đỡ của họ sẽ có lợi ích cho bạn thế nào thay vì lời cảm kích

Chúng ta đều biết rằng cần bày tỏ lòng biết ơn, trân trọng khi được người khác giúp đỡ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn mắc phải một sai lầm nghiêm trọng nhờ vả người khác. Đó là: tập trung vào cảm xúc của bạn và bạn nhận được lợi ích như thế nào từ sự giúp đỡ hơn là tập trung vào việc cảm kích họ.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Bắc Carolina đã chỉ ra hai kiểu biểu hiện lòng biết ơn. Đó là “khen ngợi người khác” – thừa nhận, tán dương tính cách hoặc khả năng của người hỗ trợ. Và “tự hưởng lợi ích” – diễn tả người nhận cảm thấy vui như thế nào khi được giúp đỡ.

Xem thêm: Có Những Hạnh Phúc Được Đánh Đổi Bằng Sự Tổn Thương

Con người thường có xu hướng nói về bản thân mình, ngay cả khi đó là lúc ta nên suy nghĩ và nói về người khác. Điều này rất đáng để suy ngẫm, bởi vì hầu hết chúng ta đều nhận thức sai về lòng biết ơn. Đương nhiên, khi nhận được một sự hỗ trợ, chúng ta sẽ muốn bày tỏ cảm xúc của bản thân về điều đó. Chúng ta nghĩ đó là điều mà người giúp đỡ muốn nghe, bởi họ giúp vì muốn chúng ta vui. Nhưng sự thật không hẳn là như vậy.

3. Mô tả lời thỉnh cầu của bạn như một điều nhỏ nhoi, không đáng kể 

Thêm một sai lầm nữa mà chúng ta thường mắc phải là mô tả sự nhờ vả của mình như những lời thỉnh cầu nhỏ bé. Bạn có thấy những kiểu nhờ vả thế này quen không: “Em đưa đồ cho khách hộ chị được không? Đằng nào cũng tiện đường em về mà.”  Hoặc nhấn mạnh việc này chỉ tốn ít thời gian của đối phương: “Em cập nhật dữ liệu lên hệ thống hộ chị nhé! Mất không đến năm phút đâu.”

Khi bạn tối thiểu và đơn giản hóa lời nhờ vả của mình, đồng nghĩa với việc bạn đang coi nhẹ lòng tốt và sự giúp đỡ của người khác. Đôi khi chúng ta còn tính toán sai “độ nhỏ” của yêu cầu mình đưa ra.

Ví dụ, một biên tập sách nhận được email từ một người bạn nhờ cô xem qua một bản thảo. Anh ta nói: “Tôi nghĩ nó khá ổn rồi, cậu hiệu chỉnh nhanh giùm tôi nhé? Không mất nhiều thời gian đâu”. Nhưng khi cô ấy mở file ra thì đây là một bài luận học thuật dài 6.000 từ.

Nếu bạn không nắm rõ công việc của đối phương, đừng kết luận rằng yêu cầu của bạn sẽ không tốn nhiều thời gian nếu bạn còn muốn nhờ vả lần sau.

Bạn không nhận thức được tầm quan trọng của khoảng thời gian bạn đang “xin” từ đối phương. Kiểu nhờ vả này khiến người giúp đỡ cảm thấy bạn đang nghĩ những việc họ làm là dễ dàng, nhanh chóng và miễn phí. Tất nhiên đó không phải là suy nghĩ một người đang đi nhờ vả nên có. Và đây không phải một cách hay để yêu cầu sự giúp đỡ.

4. Nhắc nhở đối phương rằng họ vẫn nợ bạn điều gì đó

“Nhớ ngày xưa anh giúp đỡ em khi em mới vào nghề không?”

“Nhớ lần trước chị đi công tác thay em không?”

Việc nhờ vả thường khiến ta không thoải mái. Vì vậy, chúng ta có xu hướng nhắc lại những lần từng giúp đỡ đối phương trong quá khứ. Sai lầm này sẽ khiến câu chuyện trở nên khó xử.

Quay lại ví dụ cô bạn làm biên tập sách, dù muốn từ chối nhưng cô cảm thấy rất ngại. Sau cùng, cô đã gửi lại một phản hồi rằng bản thảo kia sẽ ngốn mất của cô 40 giờ đồng hồ, liệu có phần cụ thể nào anh bạn đang  băn khoăn không. Và anh ta đã nhắc cô ấy rằng anh từng giúp đỡ cô khi cô còn làm cộng tác viên cho một tờ báo địa phương. 

Việc có đi có lại như thế nào thì đúng?

Việc có đi có lại là điều cần thiết. Điều này khiến chúng ta dễ nói đồng ý trước một lời nhờ cậy hơn. Nhưng nó cũng khiến chúng ta có cảm giác mình đang bị điều khiển. Có đi có lại sẽ đúng tinh thần nhất khi hai bên giúp nhau có sự cân bằng. Thêm vào đó, hai sự việc nên có sự ngang bằng về mặt thời gian.

Khi bạn nhắc nhở ai đó rằng họ mắc nợ bạn, điều này khiến đối phương nghĩ bạn đang cố điều khiển họ. Mà thật lòng thì đây vốn cũng là ý định của bạn. Trong mắt đối phương bạn sẽ trở nên hẹp hòi, ích kỷ và mất thiện cảm với bạn. Việc tính toán quá chi li có thể gây tổn hại cho các mối quan hệ. Nó không tạo ra cảm giác vui vẻ và còn khiến bạn trở nên ích kỷ.

Xem thêm: Top 5 Cách Tuyệt Vời Để Bạn Xây Dựng Niềm Tin Với Những Người Xung Quanh

Nhìn chung, người ta giúp bạn vì muốn bạn được vui vẻ. Tuy nhiên, động cơ của họ cũng phụ thuộc rất nhiều vào cách người đó muốn khẳng định mình và cả lòng tự tôn của họ.

Chúng ta giúp đỡ mọi người vì ta muốn trở thành người tốt và muốn được người khác ngưỡng mộ. Người giúp đỡ bạn muốn nhìn vào những giá trị tích cực của chính bản thân họ. Và nếu bạn cứ không ngừng kể lể về chính mình thì điều này sẽ trở nên  thật khó khăn. Bạn đang chiếm vị trí ngôi sao của câu chuyện mà đáng lẽ là của người đã giúp đỡ bạn. 

Hy vọng rằng, sau khi đọc xong bài viết này bạn sẽ tránh được những sai lầm không đáng có khi nhờ vả người khác giúp đỡ nhé!